(Tramversatie) Een gesprek of tramconversatie is een mondelinge communicatie tussen ten minste twee personen in de tram of metro of bus; in geval van een persoon spreekt men van een monoloog of een toespraak. Een gesprek kan een vrijblijvend of een formeel karakter hebben…….
Het kan vreemd lopen in het leven. We kregen allebei het stembiljet voor 6 april: Neem mee: stempas en identiteitsbewijs 06456…… 16. Ik zat vrijdag in de metro en ik luisterde naar een conversatie met een voorlopige uitslag over het referendum.
We zaten met ons drieën te wachten op de haltes die komen zouden en in de tussentijd genoten we van ons zelf zijn. Totdat we met zachte hand werden gestoord door twee mannen.
‘Morgen.’
‘Morgen.’
Er viel een stilte van een minuut of twee. De mannen keken de tram rond. Soms checkten ze elkaars kleding. Midden in de stilte keken ze naar hun schermen en bewogen hun vingers over het scherm. Het was nog vroeg. Echt converseren was nog lastig. De droom was net uitgeweken en de dag groeide beetje bij beetje. Het werd lichter en lichter en net voordat ze bij Lelylaan waren zei het ene pak tegen het andere pak:
‘Heb jij het stembiljet binnengekregen? Dat van het referendum over Oekraïne?’
‘Ja, dat heb ik binnengekregen en ik weet nu al dat ik geen tijd heb voor die onzin.’
‘Onzin ja, vind je dat echt onzin?’
´Nou ja, ik snap het niet. Wat gaan we nu eigenlijk doen? Voor wie en wat gaan we stemmen? De mensen in Oekraïne komen geen stap verder met onze uitslag. Een tig aantal kenners geven aan dat er een opkomst komt van rond de dertig procent. Daarvan stemt de meerderheid tegen en minder die voor zijn. Waarvoor?’
‘Waarvoor? Heb je dan niks meegekregen en helemaal niks ingelezen? Vind je dit echt niet boeiend? Ben je dan niet bang voor Poetin? Maakt je het dan echt niets uit? Een land dat zo corrupt is. Een land dat van zo ver moet komen?’
‘Ten eerste gaat dit hele spektakel niet om het feit dat de Oekraïne bij de Europese Unie komt. Hoe kom je bij deze argumenten? Die hoor ik alle dagen van veel meer mensen. Daar gaat dit verdrag helemaal niet over! Het is misschien een voorportaal van het voorportaal om bij ons aan te kunnen sluiten. Daar kan je gelijk in hebben. Maar is dat zo erg dan? Wat is er mis met deze economische afspraken? Ten tweede: Al komt de hele wereld erbij. We hebben dit soort afspraken met veel meer landen gemaakt en volgens mij doen we daar aardige zaken mee, toch? De afspraken gaan ook verder dan handel alleen.
‘Maar dit is toch véél dichterbij, stel je voor dat die mensen vrijheden krijgen die de Bulgaren hebben en dat zij overal vrij kunnen rondhuppelen?’
‘Oh já, die is goed! Drogreden nummer honderden veertien. Overspoeld zijn we, écht, door “hondermiljardmiljoen” Bulgaren, Polen en ander gespuis dat keurig de unie is ingeleid. ‘Nogmaals, daar gaat dit helemaal niet over, de man knapte bijna uit zijn voegen van de onnozelheid van de man voor hem.
‘Een associatieverdrag gaat inderdaad verder dan handel alleen. Denk aan corruptiebestrijding en energieproblematiek, cultuur en politiek. Wat is daar mis mee? Wat schaadt dat echt?’
‘Dit referendum gaat meer over onze rechten en input die we mogen leveren bij dit soort mega afspraken met andere landen. Ik ben blij met meer inspraak!’
‘Ik denk dat we ons eerder zorgen moeten gaan maken over de volgende verkiezingen in Nederland. Als we volgend jaar een stel volidioten kiezen, die weinig benul hebben van de wijze waarop de wereld aan het veranderen is en van tevoren al hele bevolkingsgroepen en hele landen afwijst, dan, dan pas, moeten we ons écht zorgen gaan maken. Volgens mij staan er in dit verdrag niet zo heel veel rare zaken. Is het vreemd dat mensen willen leven zoals wij leven, hun land op orde krijgen en ratten – die wij hier ook kennen- in de hoek willen drukken? Ik ben trots op wat wij bereikt hebben. We kunnen een goed voorbeeld zijn. Zou je me echt één goed argument willen geven en niet één uit de onderbuik van je onderbuik? We gooien zómaar miljarden naar de Oekraïne en we maken Poetin boos! Dat zijn de enige argumenten die je telkens hoort, terwijl daarvan niets is bewezen -leuk vindt “P” het niet, dat is waar- maar ook andere argumenten zijn niet echt goed hard te maken. Hoe werkt dat eigenlijk met dat geld? Al bestudeerd, Jacobs? Ooit gezien wat de Grieken daarvoor moeten laten en/of doen? Nee, dat dacht ik al!’
‘Zo fel heb ik je nog nooit gehoord? We zijn in de metro, hè? Ik merk het al, dit wordt een goede dag op het werk.’
Ik stond verbaasd te luisteren en genoot van zijn agressieve benadering in dit gesprek. Zijn inhoud klopte en hij had zich dieper in de materie ingelezen dan zijn collega, dat was duidelijk. De scherpe ziener vertelde verder: Dat hij collega’s, kennissen, vrienden en onbekenden had gesproken. Dat hij vragen had gesteld en verbaasd was geweest van de antwoorden die hij kreeg. Wat hij niet snapte zocht hij op en wat hij al wist verdedigde hij of hij liet juist de ander in zijn of haar waarde. Maar bang, bang was deze heer niet. Niet voor regels, niet voor een uitdijend Europa, niet voor een machtscentrum dat alles controleert en de scepter zwaait en helemaal niet voor een referendum waar hij weinig tot zeer weinig waarde aan hechtte.
‘Ik vind het alleen jammer dat het niet bindend is, ’zei hij toen ze de tram uitliepen. Als het echt zo belangrijk is, een referendum, dan zorgen we dat die bindend wordt, tot die tijd adviseer ik wel op een andere manier. Ik heb zó zin aan de Nederlandse verkiezingen van volgend jaar!’ Daar ga ik stemmen, daar ga ik stemmen, zeker! De andere man keek nog even om en krulde zijn rechtermondhoek subtiel omhoog.